13 Kasım 2008 Perşembe

RUBAÎ(ÇEHERRÊZ)

RUBAÎYAN (ÇEHERRÊZ)
XERÎBÊZEMAN


1-

Emş, şew a derg a, tenik a barî ya
Ena marî, rindek a zaf weş a delalî ya
Lo hozan o! feqîr o!cayê xo viraze!
Mey a xo bi şime! zindewarî yarî ya


2-

Hero camêrd o! Pay bide ard ro, tuf bike
Zaf nemrudî binî lingan to de lanet bike
Meyxone ra meveci, birînê esaret daru bike
Dinya Silêman rê zî nêmanda, çîk derd meke

3-

Bê bira bê! sofreyê ma de, dostanî û yâranî esta
Meyxaneyê ma de, sey şite may to, mey a helâl esta
Mezhebê ma, rayero heqo, tede xelasî û azadî esta
Xo teslîm bike, îqrar û îman de, şênayî û roşanî esta



4-


Şerab mird bi şime, kêf biki
Zerran meşikin, weş saz biki
Dinya venga, weş fehm biki
Îxtîyarî esta, lez a lez eşq biki


5-

Keyneyê no demî zaf bî zungurî
Xeberê pîlan nêkenî, bî xo ra xorî
Sibat ame, kenî qiranaw û mirrmirrî
Lacî, neçar mendî, xo rê se bikerî



6-

Bira! Semedê na dinya derd meviraze
Binê na dinya diryawo derz meviraze
Gunê engur fir bike, qet ceng meviraze
Zeng deke milê aye ra xo rê şeng viraze




7-

Ez qurbanê camêrdo zerr şite beno
Wa bêro cay êy serî çiman sero beno
Hozanê goşdarîye bikîn veynîn se beno
Merdumo ehmeq zî cara merdum nêbeno


8-

Ey merdumo kor! Ard û asmîn de her çî veng o
Merdumo her, îta-uca, her ca de bêhîş û leng o
Merdumo serxoş, îta-uca, her ca de azad û şeng o
Hol bizane! Peyîn a peyîn peyneyê to zî merg o


9-
Zemano ke vîyart û şîyo pê ax meke
Meşt zî neame yo pê wel-wele meke
Xeyalê vizêr û meşt rê xo vêran meke
Enka roşan bike demê xo îsraf meke

10-

Eke felek aştîye nêwazena, ho ci rê ceng
Wazena mi ra vacîn aqil, vazena sereveng
Waxtu ke ez bi şimo şerab, çeng bi çeng
Xora azad o koyan de mi veng dayo veng

11-

Verê meyxanan de ma cilê xo kerdî ra
Halê ma xeriban, malum o Homay ra
Binê mînberan de ma xeneqyayî gune ra
Dem demê pak kerdîş o cehlê sofîyan ra



12-

Eke ti geyrenî, rayero hol û raşt û baş
Awê engur bişime, xo weygi mebi şaş
Çîyo helal bo, meke verê mordar û laş
Zahidî û sofîtî ra fek verd, mebi sey vaş




13-

Eke bi eşq nêelewyaya zerrîya to
Tu cayek de çîn a roşnê çiman to
Lez bik çîk bik, nizdî yo ercelê to
Goştarîye bik, ana van o ustadê to



14-

Vanî; xirab şinî cehnem holî zî cennet
Her dî zî şima rê bî ma rê çîno minnet
Awê adir şimitiş de ma rê çîno zîllet
Ma, azad û asonî ma rê bind çîno kulfet


15-

Bira keko! Bi qerefin zemberekê ena felek
Karê dinya tevşo-mevşoyo, lêl a çerxa belek
Doyê xo rê nêvan a tirş o ena dewuca xalek
Tima ke no hawa ya birem! Hêdîlek-hêdîlek

16-

Tim û tim xerepênu saz benu en ca
Zanayîşo mutlaq çîn o megêr îta uca
Pirnikê xo veyşnin, karê xo zî bîya ca
Zur meke fekê xo bi derz meşo her ca


17-

Ser bi zemîn dum ber hawa
Ti adil nî! Kar fira şi ber hawa
Şeytano leîn, pê to mird hewa
Dirî yo! To rê beheşt çîno no hawa


18-

Şewşewoka şewreng de helawet çîn o
Merdimo pirrkîn rê huyayîşê roj çîn o
Merdimo hesud rê cayek de lezzet çîn o
O ke çikod û zikruto, ci rê mirdone çîn o


19-

Ya îlahî! Ez yew, bendeyê toyo gunehkar
Ez risîyayo şermezaro, çîlekêşo cefakar
Ez parsegerê ver zifqêrê to ya bexşkar
Bi çîmê afu, mi ser o biewn! Tîyî afukar

20-

Serê sereyê mi de webîyo adirê eşqê Homay î
Ez şaş û lal û mat mendo ber bi pîleyê Homay î
Vînayeyê çimanê mi gêryaya, ber bi nurê Homay î
Gunehê mi zafî, ez şêro verê berê rehma Homay î

21-

Çimê min zaf şewan bêhewn mendî
Ayî ke mi ra hes kenî! Koca de mendî
Nalayîş û bermayîş û qehr, mi rê rindî
Ez şerab nêwer o!Kam boro her şandî
22-

Herey dilber! Leze veyce na pencera
Hozan remzi, semedê to zaf ray zirça
Bizan ke bê to, yî rê çîna asanî û roşna
Qey xatirê Homay kena, ti yî nêqewerna


23-

Reyna xemgîney kewta serê sîneyê mi
Adirê na puteka sêwî kewtû zerrîya mi?
Qers kewta ci, ameya verê keyberê mi?
Ez çawa însan o!Wa veyşû keyeyê mi?




24-

Şar mi ra vanû;deluyû serxoş
Her çî terk kerdû bîyû berdoş
La ez zî vano; dinya zurayîna
Mey heqa, her çî zî pel û puş

25-

O çiman to de fîtne estû zerrîya mi kerda xirabe
Adirê eşqê to cîgerê mi veyşnaya kerda weyrane
Ey zerr! Zulumatê şew de hesran bivarin dua biki
Duayê şew meqbula belkî eno eşq ra ti biba azade


26-

Ey sakî! Lez bîya wextê şerab şinû
Ey mitrib! Lez pirod wextê kêf şinû
E’mrê mi na dinya de bisefalet şinû
Barê mi karwan de birezîletîye şinû

27-

Ez bêkeso, bêhalo nîme rayer de mendo
Ez aşiqo bêsebro mîyanê kulî de mendo
Kamî pelê ciwîyayîşê gulê mi qurmiçnayî
Hînî mi rê merg lazimo, ez sêwî mendo

28-

Ey zerr! Meyxane de ruşi padîşahî biki
Şerab bo! Aşm û roj rê hukumdarî biki
Tim û tim bihew kilamanê weşan vace
Binê rehma Homay de bendetîye biki


29-

Bê to heme rojî tarîyî mi rê benî şewî
Adirê abirnayîş ra zereyê mi pirr kulî
Herê dilber! Bê to pêrî vateyî benî zurî
Vengê bilbil birênû pulêsênî heme gulî





30-

Ey yar! Muya zulfê to mi rê zincîr a
Ez bîyo delu, mi het de ti qey dura
Zincîr delu aqil kena, la ê mi zaf zora
Hewnê to beso! Homay kena ti nêra


31-

Awir û xamze û zulfê to pirr belayî
Eşqê to ser mi di çekuyî pê ra nayî
Nuşteyê xo, mi fekê teyran ra nayî
Ay teyrî erd û asmîn de to geyrayî


32-

Mi birezîletî û risîyayî sero name kerdû
Nêeşkeno bêro dergah mi qibhet kerdû
Afu bikîn gelê dostan! Mi xo palas kerdû
Wextîk Elîyar zî qatîlê xo bişefqet afu kerdû


ZAZAKÎ ŞÎÎRÎ (ZAZACA ŞİİR)

HÎŞYAR BIN

XERÎBÊZEMAN



Dişmenî ma qefelnayo, kerdo mîyanê dengî
Palan dayo ma vîye ro, hemlî ma rê bîy zengî
Ruhê ma qevz kerdo, qolan ra nêvecênê vengî
Eke ma hîşyar bin, dişmen ma ver kewno tengî

***

Pel û potî, xirç û xalî bîy mîreyî, bîy begî
Wendeyî kişyayî, însanê ma bîy bêrengî
Kar çin o, nan çin o, vecîyay liştoxê binê lingî
Eke ma hîşyar bin, dişmen ma ver kewno tengî

***

Mêzînê însananê ma xerepyayo, kê nêeşkenê çî bisencî
Kutikê gerrinî kewtê keyan, dizdnenî goştê ma û zincî
La lawo kurdno! Kê çiray erdanê xo ser o benê zencî?
Eke ma hîşyar bin, dişmen ma ver kewno tengî

***

Cewherî, zerdî, almasî binê zibalan de mendî
Herê veradayey ma rê bîy rêber û axa û efendî
No qayde nîyo, gerek ma bi xerepnin çeper û bendî
A roce bêro, ma ko bivînî çi weş a azadî û serbilindî


XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
















MEY ÇIN BO

XERÎBÊZEMAN


Roc gêrîyayo, tarî û hewr û mij o
Merdimo bêeşq roşn û tarî de gêj o
Dinya veng a, karê aye tewş o, qirêj o
Eke dilbere zî nêbo, her çî req û rij o

***

Mey çin bo, tu rewşe de mana çin a
Dilbere çin bo, tu cayêk de roşna çin a
Serxoşîye çin bo, tu felek de azadî çin a
Haya geyrayîş de roşan û şênayî çin a

***

Keyneke reqesêna, keyfê aye mestî ra bol î
Homayî xemelnaya, dayo aye, nê hawa rolî
Çimezeytun a, gerden maneno peleyê vewrî
Zewq û sefa rê ferman kerdo Rebbê corî

***

Dinyaya bêgunehe bêjî ya, bena çol û deşt
Her çî mubah o, her di kenarî zî ma rê beheşt
Ez nêvano, ti vace ya pîrikê ma yo Zerdeşt
Eyro zî vîyart, Heq şah û pîl o, wa bêro meşt

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX




















RUHÊ MI

XERÎBÊZEMAN

Bi şewe
mi pêştî girêdayî
kerdî mîyanê qumatekî
Hîşê mi talan kerdî
kewto têmîyan
bîyo sêvek.
Firtone
ruhê mi de yo
her ca toz û dû yo
gijolek.
Kuçe bi kuçe gêreno
fetelêno
ez bîyo derwêşek.

***

Roc
rocê marê binê şimbêle yo
belayê mi vecîno bênê linga mi ra
ca çin o
rem çin o
şêro erdî bin ra
nêfeletêno milê mi na tewqa asinêne ra

***

Awa binê simerî ya
no dewran
no kul
kiftanê mi ser o
barêko giran
zerrîya min a xerîbe
bîya wêran
kewto deryayo bêbin, ziwano fîxan


XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX






TI YA TI

XERÎBÊZEMAN

Ti ya gulçîna zerrîya mi
Ti ya guldana ruhê mi
Ti ya gulendama çimanê mi
Ti ya gulgêra geyrayîşê mi
Ti ya gulgûna ganê mi

Ti ya ti, ti ya ti

Ti ya gulhinara baxçeyê mi
Ti ya gulnefesa emrê mi
Ti ya gulpêşa eybanê mi
Ti ya gulrenga rengê mi
Ti ya gulrêza rayîrê mi

Ti ya ti, ti ya ti

Ti ya gulrîyê eşqê mi
Ti ya gulruhê keyeyê mi
Ti ya gulşenê bîyayîşê mi
Ti ya gultenê şênayîya mî
Ti ya gulzarê keyfê mî

Ti ya ti, ti ya ti






















ELÎ HAYDAR

XERÎBÊZEMAN

Yew mêrik bi, dewican ci ra vatêne “Elî Haydar”
Kamo ke tengane de bibîyne vazdayne şîyêne hawar
Nan qireke de nêşîyne, vatêne “veyşan esto”, bi ax û zar
Embazê bêkesan bi, nêvicnayne dost û dişmen û yar


***

Çewêdê ey çin bi, cinîya ey zî merdibî par wisar
Gedeyê ey felc bi, nalayne mîyanê cayî de, feqîr û neçar
Zaf xebetyayne, nata weta erzîyayne, mendibi zeîf û nizar
Reyna çimê ey cîranan ser o bîy, her hal û dem de ardimkar

***

Rocan ra rocêk yaban de dî yew leyîrê verge, kerd xo virar
Goşt eştêne ver, weye kerdêne bişefqet, nêverda o bivîno zirar
Verg bi pîl, hêrîş kerd bi her kesî, çimê ey sûr, har û xidar
Nankor vecya, gaz da linga wayirî ro; seqet mend Elî Haydar

***

Yew keye de her di camêrdî kawtî têduşt, kes nêame hewar
Ciranan va “kê çiray verg weye kerdo, ehmeq o Elî Haydar”
O poşman nêbi, va “kerdey mi hol o” bi no hawa dabi qerar
Se kerd-nêkerd, hol û xirab, çewî rê nêeşka bibo dost û yar

***

Roce resay şewe, şewe resay roce, mengî şîy, gede geste ver merd
Cîranan va “suc, sucê to yo, dewran degiş bîyo, fek nê guran ra verd”
Elî Haydar zî, geste ver ney, la qehr û qotik û kul û kederî ver merd
Mîyanê dewe de gelek tepîya mendibi; kesî pax bi mergê ey zî nêkerd

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX













HEQ KAM O?
XERÎBÊZEMAN
Ya Heqo! Kam heq o kam neheq o?
Her kes vano: “Ez ke esto, ez heq o
Çimê mi akerde yê, ez çimbeq o
Goşê mi hawanaye yê, ez goşçeq o!”

Seydayê ma vecyayo mînber, waezê vengîya keno leq-leqo
Siyasetkarê ma, ma xapêneno, peyê perdey de keno tiq-tiqo
Hozan Remzî vano “Emrê leglege viyerto pê leq-leqo
Heqe cal a, gerek ez heqe vaco, kam pê teqeno wa biteqo.”

1-

Hero mela! Hero şêxo! Şima xo rê arêdanê sedeqan û zikato
Key Heqî ana vato? Şima nêşermayenê, Homayî rê kenê tometo
Şima kitabê Homayî nimnenê, meqlub kenê manaya ayeto
Hînî bes o! Hînî bes o! Biperse û destakerdişê xo bike çisto

Şêx vano “Mal bidêne mi, ez şima rê keno hîmmete
Koşke hedre ya, serê awa kewserî de miyanê cennete
Xilman û horî şima rê destirma yê, leznenê nat û wete.”
Hînî bes o! Bi nê zûran şima ruhê ma vet, gonîya ma lite

Ez zî zano şima zî zanê, Heq şima rê veceno zimmete
Hozan Remzî şima weş şinasnayê, aşme û roce bi saete
Bellî bi, bawerîya şima çin bî, xortî bîy zanaye û qewete
Adir har o, kile sûr a, o kinar de şima remenê kam hete?

2-

De biewnêne! De biewnêne! No merdim çend cansivik o
Qerewate xo mil ra kerda, meydan bi meydan erzeno tur o
Yew vengo zelal ha ser o, kursî ser o bi mîkrofon keno qîrqîro
Zirt û pirt qalê vengî, kamca ra ano no xîtabo ke heme zûr o

Hero! Hero! Na çi tewir wesaît a, lîmûzîn a yan mersedes a?
Şiwanê dewa ma bi, de biewnêne mêrîk ma heta bi, kura resa?
Nê per û pûlî çawa pêsernayî, kamca ra ardî hêş kesî ta nêresa
Çawa şarî xapêneno, zir cahîl o, ne mekteb wendo ne medresa

Nê sîyasetkarê ma, zaf lotikvan û zûrker o; fenker û fekbaz
Çekuyan çi weş rêzneno, dinya de çin o bi no hawa sêrbaz
Milet kewno dima sey mêşinan, mi hama nêdîyo no hawa cambaz
Hozan Remzî vano, goş bide mi, înan dima meşo, hero embaz

3-

Labelê, no vateyê mi her kesî rê nîyo
Sîyasetkar û melayo raşt mi nêdîyo
Belkî demo verên de mêriko raşt bîyo
Raştîye û duristîye tarîx de sanik bîyo











































HALO YEMAN



XERÎBÊZEMAN


Serxoşîye, name ha ser o, weş a
Ciwîyayîna haya, ma rê ne weş a
Şerab çîyo xirab nîyo, tewbe heş a
Pirrî hîkmet û heqîqet a, ena şûşa

*

Şerab sûr o, sey gunî
Zerrî veşneno sey adirî
Kam ke vaco şerab heram o
Erzîyêno mîyanê adirê cehnemî

*

Meydar, ez ameyo, şerab deke bardax
Şewe derg a, zereyê mi de esto kul û dax
Zindewarî ma rê giran a, tim û tim çin o lax
Eke ez merdo, wa postê mi çewî rê nêbo debax

*

Dilbera porzerîne, mi war de verda, wax û ax
Derdê cîyabîyayîşî, cîgera mi de eştî zaf şax
De bê mey meşime ha! O daruyê derdan û ax
Bê hemdemî, dinya veng a, req a, wax û wax

*

Ya Homayê şewan û rocan û erdan û asmînan
No bendeyê to yo, mend o bê şerbet û bê nan
Rehma to bes a, ez nêwazeno cennetê horîyan
Dilbera xo ya porzerîne wazeno, êdî bes o, halo yeman
---------------------------------------



ÇEND ŞÎRET Û NESÎHETÎ

XERÎBÊZEMAN


Zilmkarîye daxnena, berbat kena keywarê to
La edalet û seadet pîya awan kenê keywarê to

Eno endîşe ra kamca de ti ronenê sereyê xo
Şarê xo vece roja roşne, şîyar be tim bi awirê xo

Zerrî feth nêbena pê zilm û zor û ezîyet
Fethê zerrî pê heskerdiş û weşîye û edalet

Waştişê keywarî edalet o her dem
Bi edalet nesîbê to seadet o her dem

Heme zerrîyan weş bike, zindewar be dinya de
Homa nêverdeno linga to bigino kerra ro dinya de

Bi eşq xo bike adir, nefretê xo bike qeşa
Mîyanê ezîyetî de verê xo bide rocî û aşme

Eke ti resayî waştena xo, waşte ra dima waşte yeno
Zaf meko hewes û waştenan dima, o ke esto o zî şino

Heq nêwazeno egîdan de edawet
Huner zî, egîdîye zî edalet o edelat

Neheqî dima şîyayîş qey?
Ebreyê guneyanê xo zêdnayîş qey?


2-

O ke zilm bikero, çimî ey dima yê her ca de
Feryadê mezluman ters vila keno her ca de

Sey awe zelal be, heyat bide, wa to rê sewab bo
Sey adirî biveyşe, wa zereyê to, to rê kebab bo

Zehmet feryad nîyo, yew şênayî ya merdimî rê
Peynîya zehmetîye de, yew rehetî ya merdimî rê

To gonî de verdo telîyê zehmetîye
Dûr meko, xo bander bike ezimkarîye


Bi helalî xebate bike, bi namus bêre şinasnayîş
Nekesan rê dest meake, bi şeref bêre şinasnayîş

Ko çend berz bo, pêrayêke ser a şina
Cor de mewnî însanan ra, pirrnika to ra yena

Merdimê ke fehşîye kerda, peynîye kewtiş o
Eke ginayî erd ro, hêz bide xo, çare weriştiş o

Hingî semedê engemînê xo zaf xebetênê
Merdimo ke engemîn biwero, alişkê ey zirrqitênê

Rî mede tembelîye, kar bike tim û tim
Bêkarîye insanî tetirxanî kena, tim û tim

To rê yew dîlbere bes a, kena kîfayet
Kamî ke zaf cinî girewtî, mendo tena nîhayet

3-

To rê yewna hîkmet û nesîhet, nê vateyî merze
Zaf çepikan meko, barê xo girêde, fekê xo biderze

Dosto sadiq kêfweşîye dano yaranê xo
Oyo dirî şeqezneno, riswa keno yaranê xo

Beden fehm nêkeno kam to rê hewardar o dinya de
Zerrî fehm kena kam to rê wefadar o dinya de

Zindewarî çinayî rê bena, hemdemê to çin bo
Însan çetîn zindewar beno, paştî dostî ra pêt nêbo

Kerra mede şuşe ro, çuli-çuli bena
Zerrî şikêna la zaf çetin saz bena

Heramwerî estê , ti heram mewere rind bifikirîye
Paçê to esto xo mil a ke, nenguyê to esto paşta xo bihurne

Eke dostanîye de “ê to - ê mi” esta, hol bizane
Na dostanî nîya , roje vîyarnayîş o, baş bizane

To rê senî muamele bikerê ewladê to
Aye vîneno ewladê xo ra, ewladê to

4-

Her çî bi hîmê xo mehkem vindeno
Çîyo ke bêesl û bêkok bo, leze fireno

O ke bi çimanê xo ewnêno dinya ra
Mexlub nêbeno , hakim o dinya ra


O ke hosta nîyo rayîrê ey nêşino sere
Hostayê xo bigîre , hema bike gure

Merdimo bêhiş û bêsebir nêbeno
Şekir bidê herî, lepêk vaşî ra nêbeno

Fanî ya, bêbext a, xo girêmede na dinya wa
Çîya ke yê to nîya, dest merze, seke yê to ya

Eke loqmeyê ke nanê to esto, bide, wa hîra bo
Çimê to wa şarî de nêbo, eke çin o, wa herrî bo

5-

Setiş û peymawitişî dima werd hol o
Eke tay bo werd, wa parêz bo, xora hol o

Merdim ke bêsebeb huya, fek direwtiş hîna hol o
Herinda tiq-tiqe de tewşe de, bermayîş hîna hol o

Karê dinya no hewa yo helbet
Tayê ey zerar o, tayê ey menfîet

Kamca de esto teyro bêderd
Engemîn bê hinge nêbeno helbed

Gede nêbermo , ci rê şit çin o
Bê derd û bê zehmetî kar çin o

Mîyanê se heb mêşinan de yew cinawir
Yê mêrikê feqîrî weno , hema dano awir

Raşt xeberî bide, helal bixebitîye, helal biwere
Medeke vêreyê laşî ra , sey teyra laşwere

Her may û babî egîdan nêanê
Hingî her vile ra engemîn nêanê

Ey ciwanê delalî! Nê qalanê mi rê wayîr vecîyê
Ziwan û kultur û welatê xo rê zî wayîr vecîyê

---------------------------------








SERENCAMÊ MA

XERİBÊZEMAN


Melayê dewa ma veng dayne, mandinî bilbilî
Serê pîlawe de tim bara ey bî goştê pele û pîlî

Antêne xo ver, meşke masnayne, verdayne pelî
Axir serencam , ma xapênayî , ma kerdî xafilî

Şêx û melayanê ma tim kerd zêr û zeberî
Dormare ro ma girewt, kerd çep û çeperî

Nuşteyê zûreyênî ma rê kerdî, eştî binê berî
Bi no qayde şarê ma xapêna , verda sey verî
2-

Eyşane tumanê xo vetê, vana ez bîya şaristanic
Peeh! Kamî de lerznena, binê kincan pirrî aspic

Mihikê ma zî ha porê xo jole kerdo, maneno dican
Êdî xo pîl vîneno, nêno verê ma feqîranê dewican

Zimistanan welatê ma vewr a, serd û puk o
Êreyo tengane de camêrdo paştgîr tek û tuk o

Zaliman koyê ma heme veşnayî, kerdî req û rut
Eke tifaq bibo, ma nêverdanî ê biwerî nan û qut

Zorbazan ré mebin korıci , şıma ri vani cehş
Peşwerde é mewerin katon melésnén xo mekin fehş

Hero ehmeqin ! o gule nani koca ra
Şıma xo kışeni né terseni Huma ra

Xo dıma bawnin zende wedarnin tarix ra
Mérık o aqıl dıray fek néşınu çomır ra

Demi şéx de tey kalıkan, xo de hainey kerd
Paşa, va “ şıma xo ri nébi” inan darda kerd













YAR A DELAL
XERÎBÊZEMAN

Qedeh a zernîn ha sîneyê mi da bi eşq xo rê deki
Goş mede o dekbaz û kutik asteyêk beerz feki
Heskerdişê mi bin çiman ver a mevace ma seki
Zaf sista domê pîrikan, meters qet, endîşe meki

Hetê mira bê, gaman meumarin, xo tamede ey yar a delal
Destbeste nîyo destakerde yo her çî mi, to rê helal
Dek û dolab, dome û xapê mi çînî, ho to rê zerr a zelal
Deştê civîyayîn de, dest bide mi ma bibî hogir û heval






















VAYÊ MEŞTî

XERÎBÊZEMAN

Ez zaf dewan û şaristanan ra geyrayo
Rehle yê tedrîsatê aliman ra veyrayo
Şewe û roj kuçe bi kuçe de fetelyayo
Semedî sirrê heqîqetî, gelîk betelyayo

Emrê mi bi nîme, porê mi bi sipî
Mekteb û medresan gonîya mi litî
Peyen perde kewt, şêx û şah pêrî zitî
Mey de kemalet esto, gunehê mi şitî

Zahidî, muftî û şêxî, zuran sero bî lortî
Yîn ra bawer mekîn, qîl û qalî heme fortî
Homa, înan rî xo ra eştî, bî asî serbestî
Mizgîn înan rê bibu ke bêkesî heme rutî

Gelê veyşanan û teyşanan û zit û rutan
Dişmen zexm best o,îstîqbalê nê gedeyan
Pawe yê kam î? Rew merd o Şahê Merdan
Heyret şima rê! Qey betalî lingan û destan

Şarê peyê hewt koyan keye yê şima de niştî
Bab û kalê şima kiştî, kar û bar yîn kiriştî
Senî pirnike nê veyşaya şima firaq yîn liştî
Qern a newe ha yena, şima ke vînî vayê meştî




















VARZE
XERÎBÊZEMAN

Lo lawo Kurdno!
Tirk û Ereb û Ecem ra bawermekîn
Ey bêdîn û bêîmanî
Zurkerî, xayînî, zalimî
Rikeyê ma girewta
Gunîya ma rişnenî
Vanî;“ma bisilmoneyî birayî”
Ey dirîyî
Kîtabê Homay de hîle kenî
Nezanan û feqîranê ma xo dima benî
Koyan û kendalan ra lêr kenî
Cînîyê ma vîya, gedeyê ma sêvî verdenî
Zengînîya ma dizdnenî,
Koyanê ma veşnenî
Ma feqîr û belengaz, zit û rut verdenî
Mehtacê verê berê xo kenî

Badecu, huyenî lotikan erzenî


















HAYA TO Mİ ÇÎNYA

XERÎBÊZEMAN

Ez aşiqê to yo
Haya to, mi çînya
Serê kuçeyê şima de ez pîr bîyo
Binê varan de ez pûç bîyo
Şew veyrenî
Roj veyrenî
Çimê mi, ha to deyî
Ez kor bîyo
Haya to, mi çînya

Teyran ziwanê mi verdû
Ez nêeşkeno xo eşkera biko
Çimanê to de germinîya roj î esta
La, ez nêeşkeno biewno înan ra
Porê to, vay de kay kenû
Zerrîya mi, mi wena
Destê mi kilmî, ez de nêreseno
Ena tenganî, mi rê barîkû giran a
Milê mi kewtû
Ez quliz bîyo
Haya to, mi çînya

Dinya û alem eşqê mi pê hesîya
Dar û bir, kera û kuç mi rê bermayî
Meydarî, mi meyxanan ra fetelnayî
Gedeyî, kewtî mi dim, pê mi huyayî
Cenîyî vatvatoxî, leqmatîkî mi ra nayî
Ez nan û awe ra biryayo
Bîyo sey mumê qendîl î
Ti çend qetrehma
La qey?
Haya to mi çînya

*****


ADİRÊ EŞQ TACA SERÎYA
XERÎBÊZEMAN

1-

Ez pîyê eşq o, derd û xem embazî mi rê
Ez sey mum o,adirê eşq taca serîya mi rê

Karê eşqê to, mîyan mi de ax û wax mi rê
Sey destana Ferhat î, fekan de kilam mi rê

Her kes tepişt o,pêşê şêx î,yê meydar mi rê
Her kes keyan de germ benû, kuçeyî zî mi rê

Mi ra persenî; enî kederî koca ra ameyî to rê
Enî keder û kulî, yara qatîl ra yadîgarî mi rê

Bixem û zar binalayîş merg awê heyata mi rê
Mîyanê adirê to de ciwîyayîş cara weşû mi rê



2-



Eya bêwefa koca de mi vînû nengan çînena mi
Nengê eya zaf medhîyan ra weşêrî, wa biçînû mi

Ez derdê eşq çawa vaco? Qedyayî vateyê mi
Ya hekîm! Megêr lamumkunû,çînû çareyê mi

Keywarê rindîye çewî rê paydar nêmendû,çîçeka mi
Sey bilbil î sewtê mi birayawû, telîyê xo zî mekû mi

Binê dêsan de aware mendo,têmedîn derdê mi
Destik û peştgîrê mina, ena şuşeyê şerabê mi

Dişmenan mi de şimena şerabo gulreng, eya yarê mi
Waxtu ke mi vînena xo tadana,eya qatîlê e’mrê mi








3-

Kulab dawû xo sero en sofî, rîyê to çawa vînû
Verê roşnê tînc de şewşewok çawa seyd vînû

Şêx kewtû mîyanê çar dêsan, yî kû çina vînû
Keramet ha lewan yaran da, yî kû mewt vînû

Hafiz biveng vendenû, vanû qey beheşt vînû
Bisond! Yî cehennem de awê zuqqum bivînû

Bazirgan nepix hurnenû, vanû qey asanî vînû
Heq ewlado xirab danû, yî ku ezabê qebr vînû

E’mr kilmû, dinya fanîya kam çi vînû, çi nêvînû
Hozan remzî vanû; o ke aqilû wa xo rê eşq vînû


Şîyayîşê to, nan û awe ra birna wû eno bendeyê to
Çimanê o rê hewn çînû, bî berdê gun î,enoyo eserê to


WESSELAM